RENOWACJA UŻYTKÓW ZIELONYCH METODĄ PODSIEWU
- Odsłony: 6524
Niewłaściwe użytkowanie, niesprzyjające warunki siedliskowe lub atmosferyczne powodują, że wiele użytków zielonych ulega degradacji. Przepadają wartościowe gatunki traw i roślin motylkowatych, przy jednoczesnym powiększaniu się powierzchni niepokrytych roślinnością, na które „wchodzą” chwasty, silnie konkurujące ze szlachetnymi gatunkami traw.
Przerzedzona ruń i mniejszy w niej udział roślin wartościowych prowadzi do zmniejszenia ilości paszy, nawet o 70%, i pogorszenia jej jakości żywieniowej (pod względem wartości pokarmowej oraz walorów smakowych i zdrowotnych).
Jedną z najpopularniejszych metod odnowienia zdegradowanego użytku jest renowacja metodą podsiewu. Stosuje się ją na użytkach zielonych, których darń jest bardzo przerzedzona, bez traw wysokich oraz gdy pewne obszary darni są z różnych powodów silnie zniszczone. W łąkarstwie przez podsiew rozumie się uzupełnienie lub wzbogacenie składu gatunkowego łąk i pastwisk poprzez siew nasion, najczęściej mieszanek traw i roślin motylkowych drobnonasiennych. Korzystnym terminem skutecznego podsiewu może być późne lato (od połowy lipca do połowy sierpnia lub przełomu sierpnia i września). Stara darń powinna w czasie podsiewu być możliwie krótka w celu ograniczenia jej konkurencyjności, ponadto trawy w późniejszym okresie wegetacji rosną znacznie wolniej, co utrudni im konkurowanie z siewkami traw z podsiewu. Ze względu na wszystkie te argumenty termin późnoletni jest szczególnie właściwy, ale powodzenie zabiegu uzależnione jest w dużym stopniu od wystarczającej ilości wilgoci (gwarancją udanego podsiewu jest odpowiednia ilość opadów deszczu, zwłaszcza w okresie wschodów). Ponadto przewagą jesiennego czy późnoletniego siewu traw jest fakt uzyskania wyższego plonu w następnym roku użytkowania. Trawy wysiane w terminie nie późniejszym niż pierwsza dekada września na pewno zdążą się rozwinąć do poziomu pozwalającego na przezimowanie.
Podsiew dawką nasion 20-25 kg/ha można przeprowadzić metodą tradycyjną. W tym celu wykonujemy bronowanie użytku przy pomocy brony średniej lub ciężkiej, bronując dwukrotnie na krzyż, a tym samym niszczymy częściowo starą darń, aby zrobić miejsce dla roślin, które będziemy podsiewać. Nasiona możemy wysiać siewnikiem tradycyjnym pozbawionym redlic. Na małych powierzchniach nasiona można wysiać ręcznie rzutowo. Posiewnie stosujemy lekką bronę, która wymiesza je z glebą, a następnie wałujemy. Można wykorzystać siewniki specjalne (z redlicami talerzowymi czy mikrofrezem) wycinające w glebie rowki, w które umieszczane są nasiona. Bezpośredni kontakt nasion z glebą zapewnia im zaopatrzenie w wodę. Dlatego należy po wysiewie również użyć wału ugniatającego, tak aby nasiona zostały dobrze dociśnięte do gleby. W skład mieszanek do podsiewu wchodzą najczęściej gatunki traw wysokich: kostrzewa łąkowa, stokłosa bezostna, tymotka łąkowa, festulolium, kupkówka pospolita, życica trwała oraz 4-6 kg koniczyn: koniczyna czerwona, biała (na pastwiska), białoróżowa lub komonica zwyczajna, które wzbogacają paszę w białko i cenne mikroelementy. Po wykiełkowaniu nasion stosujemy pogłówne nawożenie azotem w dawce 30 kg/ha azotu oraz nawożenie fosforowo-potasowe. Jego poziom uzależniony jest od zasobności gleb. Najczęściej stosuje się 30-40 kg fosforu i 40-60 kg potasu w czystym składniku na hektar. Gdy ruń osiągnie wysokość ok. 10 cm, należy dokonać ostrożnego przepasienia lub przykosić do wys. około 5 cm. Dalsza właściwa pielęgnacja użytku utrwala efekt podsiewu i gwarantuje dobre wyniki. Ważne jest, aby po wykonaniu zabiegu ruń pozostawała krótka.
Odnawianie zdegradowanych łąk i pastwisk daje efekty pod warunkiem usunięcia lub ograniczenia przyczyn procesu „wyradzania się”. Najlepszym rozwiązaniem jest racjonalne gospodarowanie na łąkach i pastwiskach, które sprzyja utrzymaniu ich w dobrej kulturze.
Artykuł: Krystyna Chrabąszcz
Przedruk: AKTUALNOŚCI ROLNICZE lipiec-sierpień 2014
