CZY GLIFOSAT DALEJ MOŻNA STOSOWAĆ ?
- Odsłony: 3450
Źródło: materiały Instytutu Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu
Grzegorz Klusek
W ostatnich miesiącach w prasie rolniczej pojawiły się doniesienia o spodziewanym wycofaniu dużej grupy substancji aktywnych ze środków ochrony roślin, w tym glifosatu. W większości przypadków okazały się one nieprecyzyjne.
Glifosat to najbardziej rozpowszechniony herbicyd nieselektywny znany z preparatu o nazwie handlowej Roundup 360 SL firmy Monsanto. Funkcjonuje on na rynku ponad 40 lat, a po wygaśnięciu ochrony patentowej pojawiły się herbicydy generyczne zawierające glifosat. Tak więc nie tylko Roundup, ale i jego generyki znalazły szerokie zastosowanie w praktyce rolniczej.
W Polsce dostępnych jest około 70 preparatów zawierających glifosat.
Rolnicy przywykli do jego stosowania tak dalece, że licznym trudno sobie wyobrazić prowadzenie produkcji roślinnej bez tej substancji aktywnej.
Wynika to z dużej skali jego zastosowania, tak w zwalczaniu chwastów, jak i w desykacji roślin rolniczych, np.
rzepaku. Duża uniwersalność preparatów na bazie glifosatu i wiadomości dotyczące jego wycofania spowodowały spore zaniepokojenie rolników.
Wszystkie substancje aktywne środków ochrony roślin są dopuszczane do stosowania w Unii Europejskiej tylko na pewien czas, np. na 10 lub 15 lat. Po tym czasie podlegają one kolejnej ocenie pod kątem zgodności z nowymi kryteriami wymagań dotyczących bezpieczeństwa agrochemikaliów.
Preparat Roundup i jego generyki zawierające glifosat był dopuszczony do stosowania w Unii Europejskiej do 2015 roku. Zgodnie z obowiązującymi zasadami już w 2012 roku rozpoczęto jego ponowną ocenę. Mimo trzyletniego okresu badań i dyskusji, w tym ze szczególnym zaangażowaniem organizacji proekologicznych, nie zdołano wydać decyzji co do ostatecznego brzmienia oceny. W związku z tym, warunkowo okres stosowania glifosatu wydłużono do końca czerwca 2016 roku.
W czerwcu br. na forum Komisji Europejskiej przeprowadzono głosowanie z udziałem przedstawicieli państw członkowskich, dotyczące dalszego stosowania glifosatu. Nie zdołano jednak uzyskać kwalifikowanej większości, która jest wymagana do podjęcia decyzji.
Wobec braku rozstrzygnięcia, Komisja Europejska podjęła decyzję o konieczności zasięgnięcia opinii Europejskiej Agencji ds. Chemikaliów, która będzie prawdopodobnie rozstrzygająca. Wobec takiego faktu wydłużono okres rejestracji glifosatu do końca 2017 roku.
Komisja Europejska niezależnie od decyzji Agencji ds. Chemikaliów zarekomendowała pewne ograniczenia, takie jak:
• wycofanie glifosatu ze stosowania w parkach publicznych i na placach zabaw dla dzieci;
• ograniczenie stosowania przed zbiorem, w tym do desykacji upraw.
Aktualnie jest wiadomo, że w sezonie wegetacyjnym 2017 preparaty zawierające glifosat będzie można stosować do ochrony upraw rolniczych za wyjątkiem desykacji.
