OBOWIĄZEK ZAZIELENIANIA
- Odsłony: 3884
Warto wiedzieć, jakie nowe obowiązki czekają naszych rolników w latach 2015-2020 i co kryje się pod pojęciem zazielenianie” Wspólnej Polityki Rolnej.
Rolników, którzy posiadają gospodarstwa od 10 ha do 30 ha gruntów ornych, będą obowiązywały praktyki zazielenienia. Będą musieli uprawiać przynajmniej 2 różne uprawy na gruntach ornych (GO), w tym główna nie powinna zajmować więcej niż 75%powierzchni tych gruntów.
W gospodarstwach powyżej 30 ha gruntów ornych trzeba będzie zaplanować i siać minimum 3 uprawy na gruntach ornych, przy czym główna uprawa nie może pokrywać więcej niż 75% tej powierzchni, a dwie uprawy główne łącznie – nie więcej niż 95%. Obowiązek spełnienia maksymalnych progów dla upraw głównych (75% i 95%) nie będzie dotyczył gospodarstw, w których:
► trawa lub inne rośliny zielne są uprawiane z przeznaczeniem na paszę,
► grunt ugorowany zajmuje więcej niż 75% powierzchni gruntów ornych.
W takich przypadkach główna uprawa na pozostałych GO nie może zajmować więcej niż 75% pozostałego gruntu ornego z wyjątkiem przypadku, gdy ten pozostały obszar jest pokryty trawą lub innymi pastewnymi roślinami zielnymi lub stanowi grunt ugorowany.
Dywersyfikacja upraw będzie sprawdzana w terenie przez organ kontrolny w terminie od 15.05 do 15.07. Przy kontroli będzie brane pod uwagę to, czy rolnik realizuje praktykę dywersyfikacji upraw, tzn. czy rośliny w okresie kontrolnym są uprawiane i czy zajmują określony odsetek powierzchni gruntów ornych.
Z realizacji praktyki dywersyfikacji wyłączone będą m.in. gospodarstwa:
► w których powyżej 75% gruntów rolnych jest wykorzystywanych do produkcji trawy lub innych pastewnych roślin zielnych, które stanowią grunt ugorowany lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 hektarów;
► w których ponad 75% kwalifikujących się GO – to są trwałe użytki zielone, runty wykorzystywane do produkcji trawy lub innych pastewnych roślin zielnych, lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 hektarów;
► w których powyżej 50% obszarów – w ramach zadeklarowanych GO – nie zostało zadeklarowanych przez rolnika w jego wniosku o pomoc za poprzedni rok oraz wszystkie GO uprawiane są przy wykorzystaniu innej uprawy w porównaniu z uprawą w poprzednim roku kalendarzowym.
Utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ)
Wskaźnik udziału TUZ w powierzchni gruntów rolnych na poziomie kraju nie może zmniejszyć się o więcej niż 5% w stosunku do wskaźnika referencyjnego, który będzie uwzględniał udział powierzchni trwałych użytków zielonych zadeklarowanych w 2012 r. i w 2015 r. (które nie zostały zadeklarowane jako TUZ w 2012 r.) z całkowitej powierzchni użytków rolnych zadeklarowanych w 2015 r. Rolnik będzie miał obowiązek utrzymania na poziomie gospodarstwa TUZ położonych na wyznaczonych obszarach Natura 2000, włączając gleby torfowe i podmokłe, które wymagają ścisłej ochrony w celu osiągnięcia celów dyrektyw ptasiej (2009/147/WE) i siedliskowej (92/ 43/EWG). Obecnie trwają prace w zakresie wyznaczania TUZ cennych przyrodniczo, położonych na obszarach Natura 2000. Obowiązkiem realizacji praktyki utrzymania obszarów proekologicznych (EFA) objęte będą gospodarstwa posiadające ponad 15 ha gruntów ornych, w których rolnicy będą zobowiązani posiadać obszary EFA na powierzchni odpowiadającej co najmniej 5% gruntów ornych, które rolnik zadeklarował (nie dotyczy sadów). Po 2017 r. odsetek ten może wzrosnąć do 7%. Lista obszarów, które kwalifikowane będą jako obszary EFA w Polsce:
1. grunty ugorowane;
2. elementy krajobrazu – będące w posiadaniu rolnika – chronione w ramach norm Dobrej Kultury Rolnej (drzewa będące pomnikami przyrody, oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m2, rowy, których szerokość nie przekracza 2 m), oraz:
► żywopłoty lub pasy zadrzewione,
► rowy,
► zadrzewienia liniowe,
► zadrzewienia grupowe,
► miedze śródpolne,
► oczka wodne,
► drzewa wolnostojące;
3. strefy buforowe, w tym strefy buforowe pod trwałymi użytkami zielonymi, jeśli różnią się one od przylegającej
kwalifikującej się powierzchni użytków rolnych;
4. pasy gruntów kwalifikujących się do płatności przylegających do krawędzi lasu;
5. obszary objęte zagajnikami o krótkiej rotacji, na których nie stosuje się nawozów mineralnych lub środków ochrony roślin;
6. obszary zalesione w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich po 2008 r.;
7. międzyplony lub pokrywę zieloną;
8. uprawy wiążące azot.
Szczegółowe kryteria kwalifikacji poszczególnych elementów jako obszarów proekologicznych są określone przez Komisję Europejską w akcie delegowanym. Planuje się zastosowanie tzw. współczynników ważenia i przekształcenia przy obliczaniu powierzchni EFA (łącznie). Stosowanie ww. współczynników polega na przeliczaniu rzeczywistej powierzchni elementów krajobrazu o charakterze liniowym lub punktowym uznawanych za obszary EFA przez określone współczynniki. W przypadku elementów, których współczynnik ważenia jest < 1, państwo członkowskie ma obowiązek zastosowania współczynnika ważenia.
Wspólna realizacja praktyki utrzymania obszarów EFA może być realizowana przez gospodarstwa znajdujące się w bliskiej odległości pod warunkiem, że:
► obszary proekologiczne przylegają do siebie;
► jest możliwa dla rolników, których 80% gospodarstwa znajduje się w promieniu maksymalnie 15 km, tzn. 80% całkowitej powierzchni każdego z gospodarstw jest położone w okręgu o średnicy 30 km;
► każdy rolnik uczestniczący we wspólnej realizacji EFA zapewnia, aby przynajmniej połowa (50%) obowiązującego go obszaru EFA (czyli 2,5% powierzchni jego gruntu ornego) była realizowana indywidualnie i położona na terenie jego gospodarstwa rolnego.
Przedruk z AKTUALNOŚCI ROLNICZE październik 2014